“De N-VA en Open Vld zijn heel gretig om het sp.a-bestuur af te schilderen als een soort krakend bestuur. Maar dat is totaal niet waar. Van de socialisten moeten we al helemaal niets verwachten.”
De Gentse krakersbeweging kwam donderdagavond op straat in Gent en bezette een leegstaand pand uit protest tegen de strengere kraakwet. “Een rechtse droom die uitkomt”, klinkt het. “Terwijl in Gent duizenden woningen leegstaan. Als kraken hard wordt aangepakt, zit er een epidemie van dakloosheid aan te komen. Wil men dat dan werkelijk?”
“Wij zijn kwaad. Niet enkel omwille van de racistische aanval en betoging. Maar ook op de politic, zowel van rechts als links, die al jaren bijdragen aan de hetze tegen Roma, krakers en armen, terwijl het hun beleid is dat zorgt voor woningnood en stijgende huurprijzen.”
Zo leest een pamflet dat donderdagavond werd verspreid op een betoging van de Gentse krakersbeweging. Een 150-tal mensen trok met Bengaals vuur en spandoeken van de Blandijnberg naar de Braempoort en scandeerde slogans zoals ‘Idealen ontruim je niet, kraken gaat door’.
De krakers reageren op een rumoerige betoging van enkele maanden geleden, waar slogans werden gescandeerd zoals ‘Roma’s buiten!’
Dit schreven de anonieme organisatoren toen op Facebook: “Dat er geroepen werd ‘Roma’s buiten’ hoeft toch voor de meeste niet verwonderlijk te zijn. We durven met volle moed zeggen dat we het grootste deel van die mensen absoluut niet graag zien verschijnen. Wetende dat negentig procent hun inkomen verschaft aan de hand van criminele activiteiten en ze dat ook openlijk toegeven als ze de vraag gesteld wordt.”
In het park
De krakersbeweging reageerde donderdag met een eigen betoging. “De repressie regeert. Rechts maakt haar oude dromen waar”, leest een ander pamflet van de krakers. “Het Gentse stadsbestuur plaatst commercie boven de mensen. De rechtse oppositie applaudisseert vanuit de schaduwen.”
“Wanneer de winteropvang sluit op 11 maart, wanneer honderden krakers worden uitgezet en vervolgd, zal men dan met z’n allen in het park gaan slapen?”
Wij spraken donderdagavond met Jelle, al vele jaren een Gentse kraakactivist en een van de initiatiefnemers van de actie.
Waarom zijn jullie hier?
Jelle: “Er zijn 156 kraakpanden in Gent en een stuk of 480 krakers. Het kraakverbod is afgekondigd. De dag nadien hebben ze de winteropvang vervroegd geopend om slechte publiciteit te vermijden door mensen die effectief op straat zouden moeten slapen. Wij houden ons hart vast voor 11 maart, wanneer de winteropvang sluit en daklozen terugvallen op een regime van vijf dagen opvang per twee weken. Wat moeten ze anders doen? Kraken of op straat slapen.”
Is dit een tegenreactie?
“Zeker en vast, tegen het kraakverbod en tegen het Gentse actieplan. De kraakbeweging reageert daar tegen.”
Wie zijn dat, de kraakbeweging?
“Krakers, activisten, daklozen, sympathisanten… Mensen die zien dat er voor heel wat mensen geen alternatief bestaat, die zien dat het meer en meer onmogelijk wordt. Een hele subcultuur wordt bedreigd en mensen, zoals die van Roma-origine, die niet weten waar naartoe worden verder opgejaagd.”
Zit hier een politieke partij achter?
“Neen, helemaal niet.”
Gent is toch ‘vriendelijk voor krakers’, zo wil de publieke opinie.
“Dat klopt niet. De gemeenteraadsverkiezingen worden uitgevochten boven de hoofden van de allerarmsten. N-VA en de Open Vld zijn heel gretig om het sp.a-bestuur af te schilderen als een soort krakend bestuur. Maar dat is totaal niet waar. Pvda ziet de problemen wel, maar heeft niet altijd de juiste oplossingen. Groen hoor je niet. En van de socialisten moeten we al helemaal niets verwachten.”
En van Daniël Termont?
“Termont blaast al jaren warm en koud. Hij zegt dat wie een onbewoonbaar pand kraakt, je niet zomaar op straat kan zetten. Tegelijkertijd riep hij vroeger al op om de Roma-mensen niet te helpen. Plus: officieus bemoeilijkt hij al jaren domiciliëringen in kraakpanden, wat illegaal is volgens de letter van de wet. En met zijn actieplan tegen kraken wil hij nu heiliger dan de paus zijn. Hij wil het zogenaamde probleem met kraken in zijn stad aanpakken, terwijl het werkelijke probleem de dakloosheid en de leegstand is.”
Je noemt kraken een ‘zogenaamd probleem’. Waarom?
“Omdat het kraken van panden twee dingen oplost; dakloosheid aan de ene kant, leegstand aan de andere kant. Eén plus één is twee. Het beleid in Gent op vlak van huisvesting schiet stevig te kort.”
“Tien jaar lang is er netto één sociale woning bijgekomen. Nu zijn er zelfs minder. Er staan 10.000 mensen op de wachtlijst. Aan de andere kant heb je allerlei prestigeprojecten zoals Ecowijk Gantoise en Tondelier, die voor heel wat mensen totaal onbetaalbaar zijn. De prijs van een huis is meer dan verdubbeld. De huurmarkt wordt steeds ontoegankelijker.”
“Er staan zowat 300 woningen leeg. Een duizendtal zijn onbewoonbaar verklaard. Er zijn een duizendtal sociale woningen die leegstaan. En dan heb je nog de leegstaande winkelpanden, zo’n 58.000 vierkante meter oppervlakte. Kraken is een noodzaak, geen criminele daad.”
De wet noemt het nu wel crimineel natuurlijk. Denken jullie dat dat terug gedraaid kan worden?
“Neen, dat is een vrijheid die we voor altijd kwijt zijn, denk ik. Het was ook geen ehcte vrijheid, maar een klein stukje levensruimte, ademruimte voor wie geen dak boven zijn hoofd heeft.”
De ophef in de publieke opinie was wel erg groot vorig jaar.
“Het is een rechtse droom die nu uitkomt. Federaal gezien is het heel duidelijk. Wie een stukje eigendom bezit, kan uit een sociale woning gezet worden. Twee à drieduizend gezinnen worden bedreigd met uitzetting. De huurwaarborg wordt verhoogd. Woonstbetreding als er vermoedens zijn dat er sans-papiers binnen zitten…”
“Dat is allemaal deel van één groot rechts klimaat. Ik denk dat de groeiende laag allerarmsten de dupe daarvan zal zijn, nog meer dan vroeger.”
“Het discours wordt ook heel racistisch gevoerd. Voor het gemak worden geladen woorden gebruikt zoals de ‘kraakproblematiek’ en de ‘Roma-problematiek’ of ‘illegalen’. Dat zijn allemaal heel geladen woorden, heel pejoratieve woorden. Die zijn deel van de strijd, die woorden.
“Roma worden buitenlanders genoemd, maar zijn heel vaak Europese staatsburgers. Als Peter De Dedecker van N-VA zegt dat Termont ze beter allemaal zou terugsturen, juridisch gezien kan dat helemaal niet.”
Vorige herfst was er in Gent een actie die zich expliciet richtte ‘tegen de Roma’. Hoe kijk je daarop terug?
“Met pijn in het hart. Het tegensignaal komt nu pas. Het had misschien op de avond zelf moeten komen. Als mensen van dat allooi zomaar het straat op mogen komen, dan wij ook.”
“Het debat is totaal niet eerlijk gevoerd. In de media was er veel heisa over drie of vier gekraakte panden. Wij vonden dat er heel oneerlijke over bericht is geweest. De eigenaars konden een hele tijd ‘ongestraft’ leugens verspreiden over hun pand. Het was zelfs de procedure die je moest volgen als je pand gekraakt was.”
“De mensen die aan het woord werden gelaten, dat waren Egbert Lachaert in plaats van daklozen zelf. Krakende Roma zijn niet happig op media-interviews, maar er mochten meer kraaksympathisanten aan het woord komen.”
“Maar het was een verliezende discussie van in het begin. De publieke opinie was tegen, onterecht eigenlijk. Als de ravages die nu op sociaal gebied worden aangericht in het oog beginnen springen zal de verontwaardiging daarover minstens even groot zal zijn.”
Tot slot, hoe zie je het kraken evolueren in Gent?
“Als kraken hard wordt aangepakt, zit er een epidemie van dakloosheid aan te komen. Een golf van uithuiszettingen is voorlopig uitgebleven. Maar mensen die wel uitgezet zijn, vinden natuurlijk geen nieuw pand.”
“De winteropvang stopt op 11 maart. Ik denk dat we dan pas de gevolgen zullen zien. Wat willen mensen dan? Dat daklozen en vluchtelingen werkelijk in parken gaan slapen? Willen ze dat dan werkelijk?”